Moral je svojstvo osobe koje se stiče, nije urođeno. Uticajem određenih faktora formira se od djetinjstva. Mehanizmom internalizacije djeca usvajaju od svog okruženja koncepte ispravnog i lošeg i to postaje sastavni dio njih, odnosno njihove ličnosti.
Od moralnog razvoja njegovih roditelja, učitelja, odnosno društvenog okruženja zavisi i moralni razvoj pojedinca. Neke vrijednosti, kao što je npr. očuvanje ljudskog života po svaku cijenu je univerzalna vrijednost svake kulture iako razumjevanje ispravnog i pogrešnog je u mnogome kulturološki uslovljeno.
Danas na žalost svjedočimo krizi morala u našem društvu i širenju i usvajanju stavova da su „svi nepošteni i korumpirani“. To što pojedinci postupaju kriminalno i krše zakone (zloupotrebljavju položaje, moć, privilegije) je manji problem od toga što su i pošteni ljudi nezadovoljni stanjem počeli prihvatati nenormalno ponašanje kao normalno što je „virus“ moralne krize. Gube se glavne vrijednosti i motivi te ulazimo u apatiju, gubitak vjere, nade i mentalne bolesti. Nije zdravo biti neosjetljiv na nesreću drugih iz okruženja i odustati od popravljanja stanja koje će omogućiti opstanak zajadnice.
Jasno je da nisu svi pojedinci isto moralno razvijeni. Obično se govori o pet stepeni moralnog razvoja. Osoba koja je na najvišem stepenu moralnog razvoja se ponaša onako kako je najbolje za sve. Ona se rukovodi načelima pravde, jednakosti i ljudskih prava za razliku od onih kojima je moral na nivou ličnih interesa i razmišljanja „sve je uredu dok me ne uhvate“.
Problem su pojedinci moralno nerazvijeni, narcistični, osvetoljubivi, vješti u manipulaciji i dovoljno inteligentni da zloupotrebe neko djelovanje instrumentalizujući „pristalice i simpatizere“ kao podršku.
Termin psihopata i sociopata koristi se za moralno nerazvijene, narcisoidne manipulatore koji regrutuju u svojoj igri slične ali podložne da bi ih podržavali, za njega špijunirali, širili otrovnu retoriku i neistine o njegovim žrtvama i izlovali žrtve od svih onih koji im mogu biti podrška.
U narcisovoj igri, tek onda kada se desi neka tragedija i kada je njegova igra očigledna čuje se najveći krik „letećih majmuna“ koji su sada na vrhuncu izvršavanja svog zadatka jer misle da nisu sposobni živjeti bez podrške moralno nerazvijenog narcisa. Ne žele izgubiti njegove privilegije, zaštitu i razumjevanje jer su karakterno i moralno slični. Plaše se.
Autor: Ivan Kuč
Постави коментар